2
مهدی عبادی، استادیار گروه معارف اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
10.22080/qhs.2023.24157.1155
چکیده
برخی از مفسران، تفسیر تمثیلی را یکی از شیوههای انتقال مفاهیم در قرآن کریم دانسته و اعتقاد دارند که منظور از تمثیل، انتقال یک پیام ویژه ـ بدون در نظر گرفتن زمان و مکان ـ در قالب بیان و طرح یک گزاره یا داستان حقیقى است. در مقابل این نظریه، مخالفان این دیدگاه به آیاتی که فهمپذیر بودن زبان قرآن برای همگان را میسر میداند یا از توصیف کلام الهی به صدق و حق سخن میگویند، استناد جسته و طرفداران این نظریه را متأثر از اندیشمندان غربی میدانند. ایشان همچنین با تأکید بر دور بودن این نظریه از اصل هدایتگری قرآن کریم، پذیرش این دیدگاه را مستلزم انتساب دادن دروغ و فریبکاری به ذات حق دانستهاند. با واکاوی این ادله و پاسخ به برخی ابهامات مخالفان، روشن میشود که این نظریه تفسیری ـ حداقل در برخی از آیات به طور محدود ـ قابل تمسک بوده و ادله منکرین تمام نمیباشد.