استفاده از زبان مشترک در فرایند اقناع و تربیت مخاطب از منظر آیات قرآن کریم

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه قرآن و حدیث دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی دانشگاه مازندران؛ بابلسر، ایران

2 دانش آموختۀ کارشناسی ارشد قرآن و حدیث دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی دنشگاه مازندران

10.22080/qhs.2025.25545.1165

چکیده

آنچه لازمۀ زندگی بشر است رسیدن به رشد و تعالی، وفق فطرت انسانی است. بدین منظور خدای منّان به طور تکوینی توانش‌های تفهیم و تفهّم را در نهاد انسان تعبیه فرموده تا استعداد تربیت‌پذیری انسان را شکوفا ‌نماید. مع‌الوصف، یکی از روش‌های لازم و قابل قبول برای رشدِ سرمایه‌ی تربیت‌پذیری انسان، اقناع مخاطب بوده و این شیوه‌ی تربیتی در شکل‌گیری و تعالی شاکله‌ی انسانی، بسیار کارآمد و راهگشاست؛ لذا پژوهش حاضر که با بهره‌گیری از کتب معتبر تفسیری و با روش توصیفی و تحلیلی سامان یافته به این سؤال پاسخ داده است که؛ زبان مشترک در فرایند اقناع و تربیت چگونه ایفای نقش می‌نماید؟ برای واکاویِ سؤال، علاوه بر احصاء مصداق‌های قرآنی مانند: اتّحاد و اتفاق بر نقاط مشترک، پرسش‌گری منطقی و دعوت به تفکر، تعقّل و همانندی و...، و بهره‌گیری از کتب تفسیری، از منابع روانشناسی نیز استفاده شده است تا از یک طرف، چیستی و چگونگی شکل‌گیری زبان مشترک تبیین شود و از دیگر طرف، شیوه‌های به‌کارگیری آن در امر اقناع مخاطب، با ارئه‌ی مصادیق قرآنی تشریح گردد؛ نتیجه‌ی حاصل این که؛ مهم‌ترین تأثیر زبان مشترک، هم‌دلی و همراهی متربّی با مربّی است که این همراهی فرایند اقناع و تربیت را تسهیل نموده تا هر آنچه را که مربّی برای متربّی صلاح بداند، بتواند با این شیوه در متربّی تعبیه نماید. این هم‌دلی و هم‌زبانیِ به وجود آمده، زبان مشترک را تقویت کرده و اقناع را آسان‌تر و تربیت را ماناتر می‌نماید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات