علوم قرآن و حدیث / دانشگاه قرآن و حدیث / قم / ایران
10.22080/qhs.2025.28562.1182
چکیده
در نگاه اولیه چنین به نظر می‌رسد که مسأله معجزه بودن قرآن کریم و تحدی نمودن قرآن، متفاوت از هم می‌باشند، در حالی که کاملاً به هم مرتبط هستند؛ و در حالات متعددی قابل تبیین و پیگیری هستند. در این میان، عده‌ای از اندیشمندان اسلامی، شش آیه از آیات قرآن را در موضوع تحدی قرآن دانسته‌اند. اکنون، چه آیات ششگانه تحدی را مسأله‌ای صرفاً تفسیری بدانیم و چه این آیات را موضوعی صرفاً کلامی قلمداد کنیم، بالاخره مناسب است که مسائل پیرامون تحدی و هماوردی قرآن به صورت دقیق باز شوند و ابعاد مختلف این موضوع مشخص گردند؛ تا اندیشمندان و پژوهشگران بهتر بتوانند بحث تحدی را تجزیه و تحلیل و تبیین نمایند. از این رو مناسب است تا بررسی شود که موضوع تحدی را می‌توان از چه جهات و رویکردهایی مورد نظر و تأمل قرار داد؟ در مقاله حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و کمک گرفتن از راهبرد استقرایی، ضمن معرفی شناسنامه‌ای برخی از آثار مستقل و غیرمستقل دربارۀ تحدی، بعضی از اهم موضوعات و رویکردهایی که لازم است پژوهشگران پیرامون آنها تأملاتی داشته باشند و سخن بگویند، به عنوان «پیشنهادات پژوهشی» دربارۀ تحدی در قرآن مطرح شدند و در انتها مشخص شد که ابعاد مختلف تحدی در قرآن و نیز نسبت آن با اعجاز قرآن، هنوز مبهم هستند؛ بنابراین لازم است تا این ابهامات و تناقضات توسط پژوهشگران تبیین و پاسخ داده شوند.
)