1
ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه پیام نور، فسا، شیراز
2
زبان و ادبیات عرب، گروه الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، فسا، ایران
10.22080/qhs.2025.5872
چکیده
یکی از رویکردهای نوین در مطالعات زبانشناسی متن، نظریه انسجاممتنی است. این نظریه بر این مبناست که یک متن زمانی معنا دارد که عناصر آن بهطور منطقی با یکدیگر مرتبط شوند و انسجام معنایی تولید کنند. این پژوهش با بهرهگیری از روش تحلیلی و با تکیه بر نظریه انسجام متنی، به بررسی سازوکارهای انسجام در سوره مطففین میپردازد. هدف اصلی، تحلیل نحوه بهکارگیری عناصر انسجامی (تکرار، شمول معنایی، تقابل معنایی و عوامل پیوندی) در ساختار گفتمان سوره و استخراج دلالتهای معناشناختی نهفته در پیوندهای متنی آن است. در این سوره، معضل کمفروشی بهعنوان نتیجهای از انکار روز حسابرسی معرفی شده و ساختار سوره بهگونهای طراحی شده است که بر ارزشمندی باور بهروز حسابرسی تأکید میکند. تمرکز بر عناصر مهم انسجام در سوره نشان میدهد که تکرار بهعنوان پرکاربردترین عنصر، نقش اساسی در انسجامبخشی به سوره دارد. تکرار واژهها و عبارات کلیدی، با توجه به اهمیت گفتمان سوره، در جهت هشدار به کنشگران اجتماعی و یادآوری مستمر پیام سوره بهکار رفته و ساختاری یکپارچه و معنامحور را رقم زده است.
)